Wysokie ciśnienie w oku przyczyny i objawy, metody leczenia

Ciśnienie wewnątrzgałkowe, pełni istotną rolę w utrzymaniu kształtu gałki ocznej i zapewnia jej wypełnianie funkcji. Regularne monitorowanie i kontrolowanie tego ciśnienia jest niezwykle ważne, ponieważ zbyt wysokie może prowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem, w tym jaskry. Przyjrzyjmy się szczegółowo przyczynom występowania i objawom. Zobaczmy jak wygląda badanie ciśnienia w oku, jakie wykonuje okulista oraz metodom pomiaru ciśnienia i metodom leczenia podwyższonego ciśnienia.

Co to jest ciśnienie w oku? – wzrost ciśnienia

Ciśnienie wewnątrz oka jest pokłosiem równowagi między produkcją a odpływem cieczy wodnistej, która znajduje się w przedniej komorze oka. Ciecz wodnista, produkowana przez ciało rzęskowe, odżywia struktury oka, takie jak rogówka, soczewka i ciało szkliste, które nie mają własnych naczyń krwionośnych. Woda ta przepływa przez źrenicę i odpływa przez kąt przesączania do kanału Schlemma, a stamtąd do układu krwionośnego.

Zbyt wysokie ciśnienie w oku może być wynikiem zaburzeń w tym procesie – zbyt dużej produkcji cieczy wodnistej lub trudności w jej odpływie, co powoduje kumulację płynu w oku. I odwrotnie, zmniejszenie produkcji cieczy wodnistej oznacza niskie ciśnienie. Nieprawidłowego ciśnienia w oku nie można lekceważyć! Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie (hipotonia gałki ocznej) wymaga konsultacji ze specjalistą.

Jakie powinno być ciśnienie w oku?

Wartości ciśnienia w oku mieści się zazwyczaj w przedziale 10 do 21 mmHg. Średni poziom wynosi około 16 mm Hg. Ciśnienie przekraczające 24 mm Hg jest uważane za nieprawidłowe i wymaga dalszej diagnostyki. Warto zauważyć, że tolerancja ciśnienia różni się w zależności od pacjenta – niektórzy mogą mieć podwyższone ciśnienie bez wyraźnych uszkodzeń wzroku, podczas gdy inni mogą doświadczać zmian chorobowych mimo normalnych wartości ciśnienia.

Przyczyny podwyższonego ciśnienia w oku – co powoduje wzrost ciśnienia?

Wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego może mieć różne przyczyny. Wyróżnia się dwie główne kategorie:

Podwyższenie ciśnienia w zamkniętym kącie przesączania – Może być wynikiem urazu, stanów zapalnych lub stosowania niektórych leków (np. rozszerzających źrenicę). Dochodzi do zablokowania odpływu cieczy wodnistej, co prowadzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia.
Podwyższenie ciśnienia w otwartym kącie przesączania – Jest związane z nadmierną produkcją cieczy wodnistej. Może to mieć związek z nadciśnieniem tętniczym, przyjmowaniem niektórych leków lub predyspozycjami genetycznymi.

Jednym z najczęstszych powodów podwyższonego ciśnienia jest jaskra, choroba, która uszkadza nerw wzrokowy. W jej przebiegu zmiany w strukturach oka prowadzą do postępującego pogorszenia wzroku, a w przypadku braku leczenia – do całkowitej utraty wzroku. Warto zauważyć, że jaskra może występować również u pacjentów z prawidłowym ciśnieniem – wówczas mówi się o jaskrze normalnego ciśnienia.

Ciśnienie w oku – objawy i badanie

Pomiar ciśnienia śródgałkowego jest ważne w diagnostyce chorób oczu, zwłaszcza jaskry. Podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe może wskazywać na stan zapalny oka. Jednym z najczęściej stosowanych narzędzi do oceny tego ciśnienia jest tonometr i lampa szczelinowa, która pozwala na szczegółowe badanie struktury oka. W przypadku podwyższonego ciśnienia pacjenci mogą doświadczać niepokojących objawów ograniczenia pola widzenia, co jest jednym z charakterystycznych objawów jaskry. Istnieją różne metody pomiaru nadciśnienia ocznego, takie jak tonometria aplanacyjna czy tonometria bezkontaktowa, które pozwalają na dokładną ocenę stanu zdrowia oka.

Wysokie ciśnienie w oku – objawy wysokiego ciśnienia w oku

Podwyższone ciśnienie może dawać różne objawy. W początkowych stadiach może przebiegać bezobjawowo, jednak gdy ciśnienie wzrasta gwałtownie, mogą pojawić się:

Ból oka lub głowy
Zaburzenia widzenia, takie jak mroczki czy zawężenie pola widzenia
Nudności i wymioty
Intensywny ból oka
Nadmierne pocenie się

W przypadku wystąpienia tych objawów, zwłaszcza w połączeniu z gwałtownym wzrostem ciśnienia, niezbędna jest pilna konsultacja lekarska, aby zapobiec trwałemu uszkodzeniu wzroku.

Leczenie podwyższonego ciśnienia w oku – metody leczenia

Celem leczenia wysokiego ciśnienia jest obniżenie go do bezpiecznego poziomu, określanego jako ciśnienie docelowe. Osiąga się to na kilka sposobów:

Terapia farmakologiczna – Główną metodą leczenia podwyższonego ciśnienia są krople obniżające ciśnienie. Leki te mogą działać na dwa sposoby: zmniejszać produkcję cieczy wodnistej lub zwiększać jej odpływ. Regularne stosowanie kropli pozwala utrzymać ciśnienie w gałce ocznej na poziomie, który nie zagraża wzrokowi.
Zabiegi chirurgiczne i laserowe – Jeśli farmakoterapia jest niewystarczająca, wykonuje się zabiegi mające na celu poprawienie odpływu cieczy wodnistej. Jednym z takich zabiegów jest stworzenie nowej drogi odpływu cieczy lub otwarcie kąta przesączania. Alternatywą są zabiegi laserowe, takie jak laserowe utkanie beleczkowania kąta, które ułatwiają odpływ cieczy wodnistej.

Jak obniżyć ciśnienie w oku domowymi sposobami?

Choć leczenie podwyższonego ciśnienia wymaga specjalistycznej opieki medycznej, można wspomóc leczenie zmieniając codzienne nawyki i dietę. Oto dostępne metody leczenia w domu to:

Zmniejsz spożycie produktów podnoszących poziom cukru – Dieta uboga w węglowodany proste (np. cukry, pszenne makarony, biały ryż) może pomóc w obniżeniu ciśnienia.
Wzbogacenie diety w luteinę – Luteina, zawarta w warzywach liściastych, rybach, jajkach czy awokado, ma działanie przeciwutleniające i chroni oczy przed szkodliwym działaniem promieni UV.
Spożywanie owoców jagodowych – Borówki, truskawki i inne owoce jagodowe pomagają wzmocnić naczynia włosowate w oku.
Unikanie tłuszczów zwierzęcych – Zbyt duża ilość tłuszczu zwierzęcego w diecie może wpływać na zdrowie oczu, w tym na rozwój chorób siatkówki.
Suplementacja witaminą E – Witamina E, obecna w orzechach, migdałach czy oliwie z oliwek, ma działanie przeciwutleniające, które chroni komórki budujące gałkę oczną.

Reasumując, regularne monitorowanie ciśnienia, diagnostyka oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia jest konieczne dla zachowania zdrowia oczu. W przypadku stwierdzenia podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego, ważne jest jak najszybsze podjęcie leczenia farmakologicznego, a w razie potrzeby również zabiegów chirurgicznych czy laserowych, aby uniknąć nieodwracalnych uszkodzeń nerwu wzrokowego.